Resavska pećina – Jedno od najlepših speleoloških nalazišta u Srbiji

Resavska pećina, smeštena u istočnom delu Srbije, predstavlja jedno od najstarijih i najlepših speleoloških nalazišta u zemlji. Sa starošću od 80 miliona godina, pećina je istovremeno fascinantno geološko i istorijsko blago, koje je kroz vekove sačuvalo mnoge prirodne i kulturne tajne.

Geološki i speleološki podaci

Resavska pećina se nalazi u ataru sela Jelovac, na severozapadnim padinama Južnog Kučaja, oko 21 km od Despotovca i 152 km od Beograda. Smestila se u krečnjačkom masivu Babina Glava između reka Resave i Resavice. Pećina je nastala pre više od 80 miliona godina, a njen postojani vodeni tok koji je oblikovao pećinske dvorane i galerije, je prepoznatljiv čak i u savremenim istraživanjima. Iako je ukupna dužina pećine 4,5 km, za turiste je uređeno 800 metara, kroz koje vodi kružna staza koja prolazi kroz brojne dvorane i galerije na dva nivoa.

Odlike pećine

Resavska pećina je specifična po konstantnoj temperaturi od +7°C i visokoj vlažnosti koja varira između 80% i 100%. Posetioci koji dolaze u pećinu odmah će osetiti ove promene koje čine unutrašnjost pećine jedinstvenim doživljajem. Stoga je preporučljivo da sa sobom ponesete odgovarajuću opremu, kao što su toplija obuća i odeća.

Speleološki nakit i dvorane

Unutrašnjost Resavske pećine bogata je raznovrsnim pećinskim nakitom. Stalaktiti, stalagmiti, salivi, korali i okamenjeni vodopadi čine pećinu pravim prirodnim muzejem. Najlepši deo pećine svakako je Kristalna dvorana koja oduzima dah zbog svojih kristalnih formacija, među kojima se izdvaja “Obešeno jagnje”, “Zatvor” i “Poljubac kroz hiljadu godina”. Ujedno, tu je i najlepši i najveći stalagmit u pećini, poznat kao “Majka sa detetom”.

Pećina je podeljena na četiri nivoa, ali su za turističke posete uređeni samo prvi i drugi. U gornjoj galeriji se nalaze četiri dvorane, među kojima su:

Dvorana sraslih stubova – koja je odmah na ulazu i poznata po žućkastim stubovima kalcita koji su nastali lomljenjem usled seizmičkih potresa.
Dvorana košnice – u kojoj se nalaze stalagmita u obliku stare košnice.
Dvorana istorije – koja je značajna zbog arheoloških nalaza kao što su kamena sekira i vrhovi koplja, kao i lobanja polarne lisice.
Kristalna dvorana – koja je najbogatija pećinskim nakitom, sa neobičnim formacijama poput “Stopala slona” i “Zatvora”.

Donja galerija sadrži najlepšu dvoranu u pećini, poznatu kao Koncertna dvorana, koja je akustična i ima brojne kipove u različitim formama, uključujući i zaštitni znak pećine, “Majku sa detetom”.

Biološka raznolikost

Pećina je bila dom za koloniju slepih miševa, ali su oni napustili Resavsku pećinu nakon što je uređena za turiste. Ipak, njena biološka raznolikost ostaje značajna. Pećinski nakit koji se nalazi u njoj je jedinstven, a geološke formacije su oblikovane kroz hiljade godina.

Istorija otkrivanja pećine

Pećina je bila poznata lokalnim čobanskim zajednicama, koje su se sklanjale u nju tokom nevremena. Prvo ozbiljno istraživanje izvršeno je 1962. godine, kada su je otkrili čobani iz sela Jelovac, zajedno sa planinarima iz Svilajnca. Tokom narednih godina, pećina je detaljno istražena, a radovi na njenom uređenju trajali su 10 godina. Zvanično je otvorena za posetioce 22. aprila 1972. godine, i od tada je postala jedno od najposećenijih speleoloških lokaliteta u Srbiji.

Zanimljivosti i saveti za posetioce

Jedan od najzanimljivijih aspekata ove pećine je njena istorija, koja uključuje period života praistorijskih ljudi. Neki od najstarijih pronađenih artefakata uključuju kamenja oruđa i vrhove koplja, dok su naći utvrđeni i tragovi polarnih lisica. Predlažem da dok istražujete unutrašnjost pećine, razmislite o tome koliko je duboko bila povezana sa životom naših predaka, koji su živeli u vremenu kada je pećina bila njihovo utočište.

Iako je pećina najlepša tokom letnjih meseci, zbog niske temperature, svaki posetilac bi trebalo da se obuče u slojevima i obuje udobnu obuću, jer će šetnja kroz pećinu biti izuzetno hladna i vlažna.

Resavska pećina je jedno od najlepših prirodnih čuda Srbije. Njena starost, bogatstvo pećinskog nakita, fascinantne dvorane i istorija čine je nezaobilaznom destinacijom za sve ljubitelje prirode, istorije i speleologije. Ovaj jedinstveni prirodni spomenik ne samo da očarava svojom lepotom, već i svedoči o milionima godina geoloških promena i prisustva života na ovom prostoru. Bez obzira da li ste zaljubljenik u prirodu, avanturista ili istorijski entuzijasta, poseta Resavskoj pećini je doživljaj koji se ne zaboravlja.

Kako doći

Do Resavske pećine možete stići iz Beograda automobilom za oko 2,5 sata. Putovanje započnite izlaskom sa autoputa E75 na izlazu za Despotovac, a zatim nastavite prema selu Jelovac. Pećina se nalazi oko 20 km od Despotovca, dok je udaljena oko 5 km od sela Jelovac. Put je dobro označen, a pejzaž koji se prostire tokom vožnje čini putovanje prijatnim iskustvom, jer se približavate jugoistočnoj Srbiji i okolnim planinskim područjima.

Pećine