Rajkova pećina – biser istočne Srbije sakriven u steni
Na samo dva kilometra od Majdanpeka, na izvorištu reke Mali Pek, nalazi se Rajkova pećina – jedna od najlepših i najdužih pećina u Srbiji. Smeštena u podnožju istočnih obronaka, okružena gustim šumama i stazama koje vode ka prirodnim vidikovcima, Rajkova pećina je idealna destinacija za ljubitelje prirode i speleologije.
Istraživanje pećine – dvorane, kristali i legende
Rajkova pećina je rečna, protočna pećina – kroz nju protiče istoimena Rajkova reka, koja polazi s Kapetanskih livada, ponire ispod krečnjačkog odseka visokog i do 100 metara, i nakon 3.625 m ponornog toka ulazi u pećinu. Na izlazu se spaja sa Paskovom rekom i zajedno formiraju reku Mali Pek.
Pećina se sastoji iz dve glavne celine – Ponorskog i Izvorskog dela, a svaki ima svoj Rečni i Suvi horizont. Do sada je istraženo oko 3.600 metara kanala, a za posetioce je uređena kružna staza dužine 1.410 m. U ovom trenutku, usled hidroloških uslova i mulja nanetog poplavama, dostupno je oko 750 m za obilazak.
Rajkovu pećinu vekovima su oblikovale tri rečice – Jankova, Paskova i Rajkova. Prvi ju je istraživao Jovan Cvijić, a tokom sedamdesetih godina 20. veka, istraživanja je nastavio dr Radenko Lazarević sa speleolozima iz Valjeva.
Spektakularni pećinski ukrasi
Rajkova pećina se s razlogom naziva i „Bela pećina“ – zbog bogatih naslaga belog kalcita koji ukrašava zidove, svodove i podove. U dvoranama poput Zimske bajke, svetlucavi kristali podsećaju na zaleđenu bajku, a u ovoj dvorani nalazi se i čuvena figura Belog medveda. Tu su i druge prirodne formacije – Puž (koji neverovatno liči i na čovečije srce), Male i Velike orgulje, Dvorana vodopada, Dvorana kada, Ježeva dvorana… Svaki korak u pećini vodi u novi svet fantastičnih oblika.
Temperatura i uslovi u pećini
Unutrašnja temperatura Rajkove pećine je stalnih 8°C, uz vlažnost vazduha od 100%. Zbog toga se preporučuje toplija odeća, čak i u letnjim mesecima. Teren je dobro obezbeđen, sa osvetljenjem i uređenim stazama, ali je potrebno imati udobnu i stabilnu obuću.
Legenda o hajduku Rajku
Pećina je dobila ime po hajduku Rajku, koji je, prema legendi, opijao i pljačkao putnike, a svoje blago skrivao u pećini. Iako blago nikada nije pronađeno, u pećini je otkriven kameni čekić – dokaz da su ljudi ovde boravili još u praistoriji.
Deo Geoparka Đerdap
Od 2020. godine Rajkova pećina je deo Geoparka Đerdap – prvog geoparka u Srbiji koji je pod zaštitom UNESCO-a. To dodatno potvrđuje njen značaj i vrednost u okviru prirodne, kulturne i geološke baštine.
Kako doći
Put iz Beograda do Rajkove pećine traje oko 3 sata i prelazi se oko 200 kilometara. Najjednostavnija ruta vodi preko Požarevca i Donjeg Milanovca:
Beograd – Požarevac – Majdanpek – Rajkova pećina
- Iz Beograda se kreće autoputem E75 ka Nišu, a zatim se kod petlje Požarevac isključuje na put za Požarevac.
- Od Požarevca se nastavlja preko Kučeva i Donjeg Milanovca ka Majdanpeku (regionalni put 34).
- Od centra Majdanpeka do Rajkove pećine ima još oko 2 km asfaltnim putem uz reku Mali Pek, pored veštačkog jezera Veliki Zaton.
Ulaz u pećinu je moguć isključivo u pratnji vodiča i savet je da uvek pozovete i proverite kada kreću ture u periodu kada nameravate da je posetite, budući da se na internetu mogu pronaći i neke zastarele informacije. Za sve detaljne informacije pozovite vodičku službu na broj +381 66 800 65 76.
Put je veoma slikovit, naročito deonica između Donjeg Milanovca i Majdanpeka koja vodi kroz klisure i guste šume. Vredi stići ranije kako biste imali dovoljno vremena za obilazak pećine, jer su ture organizovane u tačno određeno vreme.
Leave a Reply